تیتر۲۰- در کنگره اخیر کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) که روز 21 نوامبر (30 آبان) به صورت آنلاین برگزار شد، اعضا مصوب کردند برای توسعه فوتبال آسیا در دو برنامه «MAs و RAs» کمکی دو و یک میلیونی که مجموعاً سه میلیون دلار میشود، به فدراسیونهای عضو در یک چرخه چهار ساله پرداخت شود.
کمک دو میلیون دلاری به چهار بخش 500 هزار دلاری و کمک یک میلیون دلاری به چهار بخش 250 هزار دلاری سالانه تقسیم میشود که فدراسیونها باید برنامه استراتژیک چهار ساله خود تا سال 2023 را که تکمیل شده یا در حال تکمیل است، در دو برنامه توسعهای «MAs و RAs» به کنفدراسیون فوتبال آسیا اعلام کنند. برنامهریزی برای دریافت این بودجه باید در سه حوزه اصلی مدیریتی، برگزاری مسابقات و توسعه زیرساختها صورت بگیرد که قابل هزینه کردن در پرداخت حقوق اداری، هزینههای عملیاتی و پروژههای ویژه است.
برنامه توسعهای کنفدراسیون فوتبال تا حدودی به برنامه توسعهای فیفا شباهت دارد که در برنامه فیفا فوروارد به 211 فدراسیون عضو خود پرداخت میکند. به این صورت که سالیانه 500 هزار دلار کمک صورت میگیرد و 500 هزار دلار دیگر نیز با تعریف 10 برنامه 50 هزار دلاری در زمینه توسعه فوتبال پایه، برگزاری مسابقات در ردههای سنی مختلف پسران و دختران، برگزاری کلاسهای داوری آقایان و بانوان در تقویم سالیانه پرداخت میشود. در یک دوره چهار ساله این کمکها به چهار میلیون دلار میرسد و فیفا برای توسعه زیرساختها در دوره چهار ساله نیز سقف شش میلیون دلاری را برای فدراسیونها تعیین کرده است. این کمک نیز در صورت تأیید پروژهها پرداخت میشود و فدراسیونها میتوانند با تعریف و تأیید پروژه این کمک را هم دریافت کنند که مجموع کمکهای دریافتیشان از فیفا در یک دوره چهار ساله بین دو جام جهانی به 10 میلیون دلار میرسد. در کنار آن یک میلیون دلار هم بابت کمک هزینه سفرهای تیم ملی به فدراسیونهایی پرداخت میشود که درآمد سالیانه آنها به چهار میلیون دلار نرسد و این مبلغ مشمول فدراسیونهای کمتر برخوردار میشود.
با توجه به این کمکها، فدراسیونهای آسیایی از جمله ایران میتوانند با دریافت کمک 10 میلیون دلاری برای توسعه فوتبال و برنامهریزی برای برگزاری مسابقات فوتبال پایه از فیفا و دریافت کمک سه میلیون دلاری از AFC با تعریف برنامههای استراتژیک، مجموعاً 13 میلیون دلار کمک دریافت کنند که عدد قابل توجهی است. این رقم در کنار مبلغ 12 میلیون دلاری پاداش صعود به جام جهانی و کمک هزینه آمادهسازی، بالغ با 25 میلیون دلار میشود که ورود چنین مبلغی به فوتبال ایران، میتواند بخش زیادی از مشکلات را برطرف کند، اما مسئله مهمتر، برنامهریزی روی این پول و توسعه فوتبال است.
کنفدراسیون فوتبال آسیا در ساختار خود دارای کمیته توسعه است که برنامههای توسعهای فوتبال آسیا در این کمیته مورد بررسی قرار میگیرد. با این حال در اساسنامه فدراسیون فوتبال ایران جای چنین کمیتهای خالی به نظر میرسد، چرا که فدراسیون فوتبال در اساسنامه خود کمیته فنی و توسعه دارد که این کمیته سیاستگذاری در امورات فنی فوتبال را به عهده دارد و مشمول برنامههای توسعهای مدیریتی، زیرساختی و عمرانی و... نمیشود. پس این سؤال مطرح میشود که چه کسی برای تعریف پروژهها و برنامههای استراتژیک باید تصمیمگیری کند، در حالی که فدراسیون فوتبال کمیتهای با این تعریف ندارد؟
در سالیان اخیر، فدراسیون فوتبال در دریافت بسیاری از کمکهای خود برای توسعه زیرساختها دچار مشکل شد که بخشی از آن مربوط به مشکلات تعریف نکردن برنامهها بود و بخشی هم به تفاوت عجیب رقم برخی پروژهها مربوط میشد که ابتدا فیفا با چنین ارقامی در ترمیم چمن زمین شماره یک آکادمی فوتبال مخالفت کرد و پس از کاهش رقم و تأیید پروژه نیز، تحریمها اجازه نداده این کمکها به فدراسیون فوتبال برسد. در تعریف برخی از این پروژهها عدم شفافیت نیز در فدراسیون فوتبال وجود داشت که مسئله را دچار مشکل کرد، با این حال فدراسیون با مدیریت جدید باید برنامهریزی درستی برای دریافت این کمکها داشته باشد که در توسعه فوتبال ایران نقش مهمی خواهد داشت.
با توجه به اینکه فدراسیون فوتبال طبق اساسنامه کمیته توسعه ندارد، باید چارهای برای برنامهریزی در این زمینه بیندیشد. طبق ماده 57 اساسنامه فدراسیون فوتبال، هیئت رئیسه این اختیار را دارد که برای وظایفی خاص، کمیتههای موقت تشکیل دهد که برای انجام این امور، میتوان از این ماده اساسنامه استفاده کرد، اما از سوی دیگر میتوان کارگروه نیز تشکیل داد که حضور افرادی خبره برای تعریف پروژهها و دریافت کمک از فیفا و AFC دچار مشکل نشود و از سوی دیگر این کمیته موقت یا کارگروه، ارقامی که دریافت میشود و محل هزینه آن را به صورت شفاف اعلام کنند. ضمن اینکه فدراسیون میتواند با تغییر در برخی بندهای اساسنامه، کمیته توسعه را نیز به کمیتههای خود اضافه کند که برای انجام این امور، برنامهریزی درست و شفافی صورت بگیرد.
هرچند فدراسیون که کوچکترین موارد را روی سایت خود اطلاعرسانی میکند، با این حال از اطلاعرسانی درباره امکان دریافت کمک سه میلیون دلاری از کنفدراسیون فوتبال آسیا امتناع کرد و چنین موضوعی از سوی فدراسیون اطلاعرسانی نشد. این مسئله میتواند نشانهای از عدم شفافیت در برنامههای مالی فدراسیونی باشد که پیش از این هم شفافیتی در امور مالی خود و هزینهکرد بودجهای که از دولت دریافت کرده نداشته است و این مسئله مورد اعتراض مهرداد سراجی عضو هیئت رئیسه نیز قرار گرفته بود. امید است فدراسیون در این کمکهای میلیون دلاری علاوه بر برنامهریزی مناسب، شفافیت را نیز در دستور کار قرار دهد تا توسعه فوتبال که یکی از شعارهای عزیزی خادم است، به درستی انجام شود./تسنیم